Kobiety z mojego miasteczka

Zdjęcie stąd.

Patrzę na nie z czułością, także tego ranka. Na żegnającym noc niebie jeszcze jarzą się kocie oczy rtęciowych lamp, one wbrew depresyjnym poniedziałkom, niespłaconym kredytom i schowanym głęboko marzeniom wychodzą ze sklepu z koszykami, torbami, chlebem, mlekiem i bułkami dla dzieci. Wsiadają na rowery lub pędzą drobnymi krokami z pośpiechem. Żeby zdążyć dać śniadanie, wyprawić dzieci do szkoły, owinąć im szyje szalikami, czasem same zawieźć na bagażnikach. Matki. Żony. Kobiety z mojego miasteczka.

Pod sklepem rolno - spożywczym odprowadzają je wzrokiem mężczyźni z piwem, tkwiący tam od lat, jakby ktoś rzucił na nich klątwę snu. Czasem są to mężowie tych na rowerach, z torbami i dziećmi. Czasem ojcowie. Kobiety zdążyły synom wybudować domy, wychować wnuki i dochować się prawnuków, podczas gdy oni jeszcze ciągle kończyli  podsklepowe dyskusje o niesprawiedliwości losu, polityce i ludziach, którzy zniszczyli im życie. Są wieczni, zmieniają się ich twarze i imiona, ale oni trwają. Nigdy nie zawiozą dzieci do szkoły jak inni ojcowie, nie pojadą na siódmą do pracy do firmy P. jak 2/3 mężczyzn w naszym miasteczku, nie wyprowadzą psa, nie pójdą z synem na ryby a z córką na jasełka. Na wywiadówce w szkole na dwadzieścioro sześcioro dzieci przychodzi jeden ojciec. Bardzo miły i elokwentny, jest przyjezdny, sprowadzili się z żoną z Kielc, pracuje jako inżynier. Reszta to tutejsze matki.

Szczuplutka dziewczyna o ciemnych oczach i delikatnych rękach wstaje przed szóstą, żeby zdążyć dojechać do pracy, do domu starców w T. Kilka zim temu  miała piętnaście lat, marzenia o liceum plastycznym i okres buntu. Teraz ma dwoje dzieci, stary, pożydowski domek, zgarbiony jak kaszlący dziadeczek i dużo lęku w ciemnych oczach. Zwłaszcza, gdy gniewnym, szorstkim głosem karci ją w sklepie mąż. Jej dzieci też mają te ciemne, lękliwe oczy. Mąż chodzi rozkołysanym krokiem, pracuje jako ochroniarz. Ma dużo hałaśliwych znajomych pod sklepem, witają go okrzykami aprobaty, gdy dołącza do nich, spluwając zamaszyście.

Dwoje wnuków z sąsiedniej ulicy prowadzi do szkoły babcia. Mimo mrozu ma stare tenisówki, ale dzieci ubrane są ciepło, a dziewczynka ma plecaczek z króliczkiem.

Eli się przytyło - zagadując do mnie wesoło pakuje do starej skody dzieci swoje i sąsiadów, jutro wyjazd na basen, a mała zgubiła czepek. Trochę handluje na rynku, trochę kur łapie na kurnikach, jak całą noc się łapie, dają kurę czy dwie za darmo.

Basia pracuje w sklepie z wędlinami.

Kasia wstaje codziennie o czwartej, pracuje w tym sklepie spożywczym, pod którym ciągle jeszcze trwają filozoficzne i polityczne dyskusje. Na parapecie jej okna śliczny stroik świąteczny, rano migoce jeszcze choinka, nie rozebrali. Prawie rok czasu była na zwolnieniu na kręgosłup. Od ciągania skrzynek z piwem, ale już wróciła. Dalej ciąga te skrzynki, choć lekarz kazał zmienić pracę. Niestety, innej pracy nie ma, a ona się cieszy, że przyjęli ją z powrotem. Mogli nie przyjąć, prawda?

Mały z Babcią

Jest kolejna rocznica, gdy nie ma Babci - wspominam jej uśmiech, wytrwałość, handlowanie na Węgrzech, wyjazdy do Turcji po dywany, żelki i kamyczki, budowanie domów, nieustanną pracę, jej stare swetry, chowanie bluzek do szafy (będzie na pogrzeb), wynajmowanie się na wesela, robienie sękaczy, pieczenie ciast, robienie wędlin, układanie kamieni na drodze, dawanie wnukom wołoczebnego i wciskanie mi, już mężatce, drobnych na bilet, żebym pojechała na zajęcia do W. Była jak mój anioł stróż, jak mur, absolutnie lojalna, niezłomna i dzielna. Jakbym poszła do niej, mówiąc, że na jutro trzeba mi sto tysięcy, to splotłaby z namysłem pergaminowe ręce na starutkiej, wytartej spódnicy i powiedziała: czekaj czekaj, zaraz pomyślimy, skąd wziąć...

Babcia, po skończeniu szkoły. Tęsknię. A Średni jest do niej podobny najbardziej z moich chłopaków:)

Kobiety z mojego miasteczka. Mamy i babcie. Uprawiają ogrody, niańczą dzieci i wnuki, chodzą na spotkania tańca ludowego i spacery emerytek z kijkami, grabią liście wokoło cerkwi i kościoła, na Dzień Babci i Matki do szkoły, zbierają zioła na susz, jagody i grzyby, wydeptują cierpliwe, niezliczone ścieżki. Dźwigają świat, a przynajmniej popychają go do przodu. Bóg delikatnie  gładzi im wiatrem ciemne warkocze i wysuwa siwe kosmyki z ciasno spiętych wsuwkami koczków pod chińskimi chustkami w kresowe kwiaty.

Patrzę na nie z czułością, gdy mijamy się w drzwiach sklepu o szarej godzinie, dźwigając torby.

Sąsiadka Ala, rumiana od chłodnego wiatru stawia koszyk na ziemi, by się przywitać. Mówi po naszemu, zabawnie, w trzeciej osobie. Wszyscy tu tak mówią, listonosz, pani w banku, sklepowa, ksiądz. Weźmie tu podpisze. Była wczoraj na rynku? Pozdrowiła teściową?

- To co, bierze od nas zagon na wiosnę?

- Biorę! - odpowiadam bez namysłu.

Ha. Będę mieć znowu zagon, posieję pasternak i bób.

Do domu zdążam akurat przed siódmą, by zrobić Małemu kakao i przynieść świeże bułki.

Sklep rolno - spożywczy